Nederlandse taal  English language  Deutsche Sprache 

Societe de La Meuse

Het S.A Ateliers de Construction de La Meuse werd in 1836 gevestigd te Luik en kreeg in 1872 haar huidige naam. Oorspronkelijk bouwde en ontwierp dit bedrijf zware machines ( pompen, ketels, turbines etc ) voor gebruik in de staal en steenkool industrie, later begon men ( door het veranderen van prioriteiten binnen het bedrijf ) via de dochteronderneming Societe de La Meuse met het ontwerpen en bouwen van stoomlokomotieven voor de zware industrie.

Voornamelijk werden er 2, 3 en 4 assige tenderlokomotieven gebouwd, met een typisch Belgisch uiterlijk, wat voornamelijk komt door de vierkanten Belpaire* vuurkist. Hoewel er in een periode van meer dan 80 jaar lokomotieven werden ontworpen en gebouwd, bleven ze dit typisch Belgische uiterlijk ( vrij lage en platte dak, de vierkante raampjes en het compacte uiterlijk )door de jaren heen behouden. Door het gebruik van zware metalen, en grote water en kolen tenders kregen deze machines een hoge asdruk, waardoor de aanzetkracht van deze machines erg hoog was, wat gewenst was door de industrie. Overigens fabriceerde La Meuse ook industrie en lokaalspoor lokomotieven voor smalspoor gebruik ( zie link ).

De kracht van de La Meuse industrie ontwerpen was dat de gebouwde lokomotieven betrouwbaar, zuinig in verbruik en eenvoudig waren, iets wat een pre is voor een industrie lokomotief. Nadeel van de La Meuses was dat ze een lage maximum snelheid hadden waardoor ze in de treindienst minder geschikt waren. Ook een nadeel is dat de meeste La Meuse ontwerpen niet voorzien zijn van een oververhitter.

Ook in Nederland was La Meuse zeker geen onbekende. La Meuse werd hofleverancier voor de Oranje Nassau steenkolenmijnen te Heerlen. Deze gebruikte de standaart C en standaart D lokomotieven. In totaal hebber er 8 lokomotieven van dit fabrikaat dienst gedaan. Ze werden allen nieuw gekocht, en ze voldeden prima in het limburgse: ze bleven allen in dienst tot het sluiten van de steenkolenmijnen eind jaren 1960, begin jaren 1970. 2 machines bleven bewaard, de ON 14 en de ON 16 bij de SGB

Voor de Nederlandse Stikstof Maatschappij te Sluiskil bouwde La Meuse in 1929 loc 5. ook deze was zeer tevreden on de capaciteiten van de 'Belg' gezien haar late buitendienststelling in 1971. Overigens verhuisde de machine meteen naar de SHM in Hoorn.

Daarnaast heeft La Meuse ( meestal in samenwerking met de eveneens in Luik gevestigde lokomotief fabrikant Cockerill ) ook ( hoofdlijn )lokomotieven gebouwd voor de Belgische, Luxemburgse en Deens nationale spoorwegen ( zie link ). In de jaren 1950 kreeg La Meuse nog een grote order voor de bouw van smalspoor lokomotieven voor gebruik op Spaanse en Portugese lokaalspoorbanen, het zou de laatste grote lokomotief order zijn die La Meuse ontving.

Vlak voor en tijdens de 2de wereldoorlog was La Meuse bezig met de bouw van de laatste groep normaalspoor industrielokomotieven. Mede door het feit dat La Meuse te laat was begonnen met het ontwerpen van dieselloks ( voor zover bekend slechts één gebouwd ) en dat stoomlokomotieven bij de grote industrie het erg lang kunnen uithouden ( gezien de bovengenmoemde Nederlandse La Meuse`s ) slinkte de order portefuille. Na de 2de Wereldoorlog kreeg de Luikse fabrikant een korte opleving door orders voor nieuwbouwprojecten uit Luxemburg, Spanje, Portugal en Denemarken, en herstel orders uit eigen land Belgie. Maar medio jaren 1950 kreeg de Waalse fabrikant het moeilijk, talloze bezuinigings en ontslag rondes werden doorgevoerd maar dat mocht niet meer baaten. Societe de La Meuse haalde voorgoed het vuur uit de vuurkist. Vele werknemers vonden een nieuw onderdak bij collega locomotief-fabrikant en stadsgenoot Cockerill, die wel op tijd had ingespeeld op de wensen van de markt en diesels was gaan bouwen.

Het moederbedrijf S.A Ateliers de Construction de La Meuse te Liege ( Luik ) bestaat nog steeds. Zij fabriceert en onderhoud voornamelijk stoomturbines en waterpompen voor gebruik in nucleare kerncentrales en staalfabrikanten als Cockerill.

Naast de SHM en SGB beschikt ook de MBS over een La Meuse locomotief. De machine is enkele jaren geleden volledig gereviseerd. De machine heeft geen historische relatie met ons industriële erfgoed. Zowel in Nederland, Spanje, Luxemburg zijn diverse machines voor het nageslacht bewaard gebleven, in Belgie ( land van herkomst ) zijn slechts 6 La Meuse`s bewaard gebleven, waarvan één rijvaardig. Eén van deze machines is zelfs oefenobject geweest bij een metaalhandelaar en het is nog maar de vraag of deze machine ooit indienst komt.

* Aangezien Ir. Belpaire de Belgische Nationaliteit had, werd zijn theorie, samen met de eveneens Belgische ingenieur Walschaert masaal toegepast in de Belgische lokomotiefbouw.

Links
Books
Nederlandse Industrielocomotieven
ISBN 9060973569